Parafia w Willesden liczy przeszło 1000 lat. Świadczy o tym dokument „Charter of King Aethelstan” (z 924-940 r.), który wymienia Willesden jako miejsce poświęcone kanonikom św. Pawła. Wybudowany w Willesden kościółek (ok. 1170 r.) został poświęcony Matce Bożej z Wilsdon. Mówi o tym wzmianka w dokumencie zachowanym z 1297 r.

Jednak sanktuarium stało się słynne, jako miejsce pielgrzymkowe, dopiero w XIV w., kiedy to przez Europę przeszła epidemia tzw. „czarnej śmierci” (dżumy). Ze wszystkich kościołów poświęconych w Middlesex Matce Bożej, właśnie kościół w Willesden stał się sławny jako „święte saktuarium”. Już wtedy czarna statuetka Madonny z Dzieciątkiem Jezus była niejdnokrotnie niesiona w procesji. Wielu doznało w tym czasie cudownych uzdrowień, a także doświadczyło wielkich łask. Wielu pielgrzymów z wdzięczności za otrzymane łaski, hojnie obdarowywało skromny kościółek, tak że w bardzo krótkim czasie parafia w Willesden stała się parafią bardzo zamożną i świetnie prosperującą.

Według tego, co przekazuje tradycja, Matka Boża ukazała się jednemu pilgrzymowi na terenie zabudowań kościelnych. W czasie wizji pielgrzyma wytrysnęła z ziemi woda, gdzie potem uformowało się źródełko. W wyniku tego wielka liczba wiernych została uzdrowiona. Woda, ze świętego źródełka – jak je zaczęto nazywać – przynosiła ulgę zwłaszcza w chorobach oczu, a także pomagała odzyskać wzrok niewidomym.

Mijały lata. Miłość pielgrzymów do Matki Bożej z Willesden wzmagała się, a sanktuarium robiło się z roku na rok coraz bardziej słynne nie tylko w Wielkiej Brytanii, ale i poza jej granicami. Były to czasy wielkich pielgrzymek do Canterbury, by odwiedzić grób św. Tomasza Becketa. Jednak wielu pielgrzymów, czy to ze względu na odległość, czy brak pieniędzy, wolała odwiedzić sanktuarium Matki Bożej w Londynie.

To popularne miejsce pielgrzymkowe było niejednokrotnie wspominane przez pisarzy, np. pisał o nim szkocki zakonnik ks. Donald, dramaturg Tomasz Heywood, a św. Tomasz More, piszać o Matce Bożej z Willesden, prosił Ją o specjalne wstawiennictwo i modlitwę.

W 1535 r. zakończył się okres wielkiego rozwoju sanktuarium. Nastały czasy Tomasza Cromwella, który uznał sanktuarium za miejsce zabobonne i bałwochwalcze. Statuetkę wraz z innymi kazał spalić, a wszelką biżuterię i drogocenności, należące do Matki Bożej z Willesden, skonfiskować.

Na trzy i pół wieku zakończył się publiczny kult Matki Bożej w Willesden. Na szczęście pojawiły się nowe generacje, które znowu zaczęły czcić Matkę Najświętszą i nazywać ją Błogosławioną. Wznowienie kultu do Matki Bożej w Willesden nastąpiło w 1885 r., kiedy to młody ksiądz, Bernard Ward (późniejszy biskup Bentwood) przybył do Willesden, gdzie otworzył nowe centrum misyjne. W następnym roku wybudował tam mały kościółek, który konsekrowano w obecności kard. Manninga. Wraz z ks. Wardem przybyły siostry zakonne, które miały pomóc mu przywrócić do życia byłe sanktuarium. Wkrótce powstała nowa statuetka Matki Bożej z Willesden. Była ona wykonana z drzewa dębowego. Została uroczyście poświęcona przez kard. Vaughana. Ustalono wtedy, że święto Matki Bożej z Willesden będzie uroczyście obchodzone w dniu 15 sierpnia, kiedy to cały Kościół katolicki celebruje święto Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny.

W 1903 r. zostały wznowione procesje ku czci Matki Bożej. Stało się to za czasów ks. Henry Casserley. Po latach przerwy, statuetka – otoczona pięknymi kompozycjami kwatowymi – była niesiona na ramionach przez wiernych w procesji, w której brało udział wielu czcicieli Maryi: członkowie grup modlitewnych, kobiety, mężczyźni i dzieci. Procesję zakończono błogosławieństwem Najświętszym Sakramentem. Procesja ta oficjalnie była pierwszą pielgrzymką czasów poreformacyjnych i od tego czasu stała się znowu tradycją. Z roku na rok wzrastała też liczba pielgrzymów, biorących udzał w uroczystościach.

Ponieważ od czasu wznowienia procesji wzrastała też liczba parafian w Willesden, trzeba było pomyśleć o większym, nowy kościele. I tak w 1907 r. statuetka z malutkiego kościółka została przeniesiona do nowego kościoła znajdującego się przy Crownhill Road. Jednak po dwudziestu latach znowu okazało się, że kościół jest za mały. Było to za czasów ks. Johna Mulcahy. Tym razem były problemy ze znalezieniem odpowiedniego placu pod budowę nowego sanktuarium. Ks. John był bezradny we wszystkich swoich poczynaniach. W końcu w 1925 r. udał się do Lourdes, prosić Maryję, by sama wybrała miejsce pod budowę swego nowego sanktuarium. Rezultat modlitw ks. Johna graniczył z cudem, bo po sześciu miesiącach znalazło się wspaniałe miejsce na nową budowlę oraz zaczęly nadchodzić niezwykle hojne ofiary, w związku z czym od razu można było rozpocząć budowę kościoła i domu parafialnego. Otwarcie nowego sanktuarium Matki Bożej w Willesden przy Nicoll Road, nastąpiło w maju 1931 r., dokonane przez kard. Bourne’a.

Z pewnością Matka Boża z Willesden błogosławiła temu miejscu, by zrobiono wszystko, w celu przywrócenia go do życia, aby w stolicy Wielkiej Brytanii mogła być kultywowana w sposób szczególny wiara naszych ojców. W 1885 r. zaledwie dwadzieścia osób brało udział we Mszy św., obecnie w tym przepięknym sanktuarium, w którym może pomieścić się jednorazowo ok. 1000 osób, w każdą niedzielę uczestniczy we Mszach św. ok. 2500 wiernych.

Kult Matki Bożej z Willesden został przywrócony, jest to może znak, że nie tylko Willesden, ale i cała Wielka Brytania będzie znów krajem katolickim, jako „Wiano Najświętszej Maryi Panny”.

Warto jeszcze wspomnieć, że w 1954 r. kard. Griffin ukoronował Matkę Bożą i Dzieciątko Jezus złotymi koronami. Uroczystości miały miejsce na Wembley Stadion i wzięło w nich udział ponad 100 tys. wiernych.

Sanktuarium jest otwarte dla wiernych codziennie. Natomiast w każdą pierwszą niedzielę maja odbywa się ulicami Willesden procesja. Podobnie jest w pierwszą niedzielę października, tzw. niedzielę różańcową, a także w niedzielę najbliższą daty 8 grudnia, czyli w święto Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny.

Opracowanie: Ewa Kowalska